Hasiera

Bilaketa

Zabala (-a)

Zabala (-a) Mota: Etxebizitza
Oharrak:

San Juan auzoan dago eta armarria du. Jendeak “Zabale” gisa ezagutzen du baina izen hau aldaera bat besterik ez da. Baserriaren jatorrizko izena, agirietan aurkitu duguna, Zabala da. Izen bereko jauregia bezala, Zabalatarren familiakoa zen. Manposteria eta adreiluz eraiki zuten. Enrique IV.ak jatorrizko dorrea botatzeko agindu zuen 1456an. Gerora, XIX. mende amaieran, egun ezagutzen dugun mudejar itxurako dorrea eraiki zuten. Aipatzekoa da dorre horrek Zabala jauregikoarekin duen antzekotasuna. 1605ekoa da aurkitu dugun aipamenik zaharrena: “Cavala”, “Çavala”. Baserriak izena eman dio inguruko, aurkintzari. Lur horrek Zabalealdea izena du eta Itsasondo aldera hedatzen da. Zabalealdeko basoa izena ere bildu dugu. Zabala baserriko lurren lekukotasunak idatziz zein ahoz bildu ditugu. Idatziz Arantzegialdea, Aresi, Arkartealdea, Erdiko soroa, Erlotxo, Etxaburua, Etxazpia, Galtzadabea, Galtzadaburua, Galtzaga, Lanberri, Okorro, Okotxo, Sorotxikia, Txutxuta eta Usunbillagaldea, eta ahoz Aldapabarrena, Ausauntabasoa, Baratza, Basoaldea, Beheko soroa, Durnibidealdea, Etxaburu, Etxazpia, Intxaurzar, Intxaurzarbarrena, Lurbidealdea, Sagastitxiki, Soroandia, Soroluzea, Sorotxikia, Txara, Txokoa eta Txutxuta. Izen bereko jauregia Beheko atea edo Frantziako portalearen ondoan eraiki zuen Domingo de Zabalak XVI. mendean. Armarri ikusgarria du harlanduzko arku bikoitzaren gainean. Jende esanguratsuak ostatu hartu izan du bertan: 1615ean Espainiako Felipe III.ak eta 1782an, berriz, Artois kondeak, Frantziako Luis XVI.aren anaiak. Zabala baserrira doan bidea Zabalabidea izenez ezagutzen da. Euskaraz, bide izenak sortzeko hiru aukera izaten ditugu: 1) toponimoa+bidea, toponimo honetan ikus dezakeguna, 2) toponimoa+ko+bidea, gaur egun gehien erabiltzen dena, 3) toponimoa+ra+ko+bidea aspaldiko dokumentazioan biltzen den aldaera zaharrena. Horrez gain, San Juan auzoko 8. zenbakian bada Zabalaldea izeneko etxe bat ere.


Ahozkoa: Xabale, Zabala (010), Zabale (089-41), Zabale (001), Zabale (002), Zabale (006), Zabale (009), Zabale (010), Zabale (011), Zabale, Zabale (015), Zabale (017), Zabale
Sinonimoak: Zabale
Kokapena kartografian: D4

Historikoa

 

URTEA ERA Testuingurua ITURRIA
Zabala Zabala baserria GFA
1605 Çauala ...que confinan con heredades de las casas de Çauala y Otaça... AGG-GAO
1605 Cauala ...y por otra parte al castañal del ospital y tierras de la casa de Cauala... AGG-GAO
1727/1741/1796 Zavala ...como Ynquilino que es de la casa solar de Zavala sitta en jurisdizion de esta dicha villa y confinantte a la de Lucusayn... AGG-GAO
1744 Zabala ...el codicilo de Pedro Garcia de Albisu consta que el aniversario perpetuo de veinte ducados de principal situados sobre la casa de Zabala era de su cargo... AGG-GAO
1768/1862 Zavalea Zavalea, casa de GPAH
1857-1862 Zavala   NPGI
1859/1861/1864 Zabala Casería Zabala OUA
1863 Zabale   TJE
1863 Zavala   TJE
1863 Zavala   TJE
1863 Zavala   AGG-GAO
1956 Zabala caserío Zabala OUA
1973 Zabala …hermanos Jáuregui y pertenecidos del Caserío Zabala OB
1974 Zabale   CG
1979 Zabala Casa Zabala CSG
1983 Zavala Al año siguiente de 1773 se construyó otro humilladero en terrenos del caserío Zavala OMH
1989 Zarala   ETM
1989 Zabala   ETM
1992 Zabale Zabale baserria landa arkitekturaren eredu aparta da eta bideen tajuketari loturiko testigantza dugu. GHMG
1992 Zabala Zabala baserria Deiker
1993 Zabala Zabala HPS
1993 Zaballa   HPS
1993 Zabala   HPS
1993 Zavala   HPS
1993 Zabala   HPS
1993 Zavala   HPS
1993 Zavala   HPS
1993 Zabala   HPS
1993 Zabala Zabala (baserria) HPS
1993 Zabala Caserío Zabala HPS
1996 Zabale   MTN
2005 Zabale Zabale Baserria KI
2006 Zabala   OM
2006 Zabale Esta singular casería de “Zabale” es, sin embargo, una de las pocas casas blasonadas que Ordizia mantiene SA
2006 Zabala indican los lingüistas, su apelativo es una clara derivación de “Zabala”. Siguiendo a Mitxelena, la etimología del nombre quiere indicar, “extenso, plano”; SA
2007 Zabala   EJM
2008 Zabale ZABALE.- Siguiendo a Koldo Mitxelena, si Zabale emana de Zabala, esta casa armera —como no podía ser de otra forma—, también es cuna y raíz de los Zabala palaciegos de la Villa SA
2008 Zabala ZABALE.- Siguiendo a Koldo Mitxelena, si Zabale emana de Zabala, esta casa armera —como no podía ser de otra forma—, también es cuna y raíz de los Zabala palaciegos de la Villa SA
2008 Zabale Hor dauzkagu Aizpuruetxeberri, Arramendi, Arantzegi, La Granja, Oiangu-txiki, Otatza, Usunbila eta Zabale. SA

 

  • Zure iritzia
  • Bidali zure argazkia (1)

© 2010 - Ordiziako Euskara Atala
XHTML | CSS | WAI-A | Lege oharra | Kontaktua
iametza interaktiboak garatuta

gora itzuli