Hasiera

Abarienea (-a)

Mota: Etxebizitza
Oharrak: Ordiziako Plaza Nagusiaren ertz batean kokatutako jauregi barrokoa da. Armadako kapitain eta Orango askatzaile Francisco Abariaren aginduz eraiki zen XVII. mendean eta horregatik darama bere deitura. Oinetxe honek hiru solairu ditu. Behekoa harlanduzkoa da eta beste biak adreiluzkoak, baina, ertzak, baoen inguruak eta inpostak harlanduzkoak dira solairu guztietan. Lehen solairuan bost baotako hiruk balkoi luze bat osatzen dute eta ertzetako biek balkoi bana. Bigarren solairuak lau leiho ditu eta erdian abariatarren armarria ikus daiteke, gaur egun, polikromatua dena. 1875ean Carlos erregegaiak Gipuzkoako foruak zin egin zituen Ordizian eta jauregi honetan hartu zuen ostatu. Toponimo hau Abaria eta -enea atzizkiaz osatutako izena da. Izatez -ena atzizkia noren kasutik sortu zen baina geroago "etxea" adieraztera pasatu zen. Gainera, XX. mendean "-(e)ne" bihurtu zen, jabearen izen, deitura edo ezizenari gehituta ageri zaigun atzizki hau. Horrelako egitura duten etxe izenak oso ohikoak dira aspaldidanik Nafarroan baserriak elkarren ondoan ageri baitira. Gipuzkoan, berriz, baserriak sakabanatuago daudenez ez dute horrelakorik hartzen hirietan edo hauen inguruetan izan ezik. Azalpena erraza da, hirietako etxeak oso antzekoak dira eta kokapenak ere ez du laguntzen eta izendatzeko beste bidea erabili behar da. Beste horrenbeste gertatzen da, esaterako Bizkaian eta Uribe Kostan, etxe kopurua handitzearekin batera –ena amaiera duten etxeen kopurua ere handitzen da. Abaria oinetxea Altzagan dago.
Ahozkoa: Palacio abaria (089-41)
Sinonimoak: Abaria

• Zure iritzia
• Bidali zure argazkia